ارزیابی تاثیر زمین لغزش در میزان رسوبدهی حوضه(مطالعه موردی: حوضه فاروب رومان)

زمین لغزش ها موجب جابه جایی رسوبات دامنه کوهستان و انتقال آنها به دامنه های پایین تر، کف دره و یا کانال آبراهه می شوند. در حقیقت زمین لغزش عاملی مهم در بودجه رسوبی حوضه آبریز محسوب می شود. هدف این تحقیق1- شناسایی موثرترین عامل زمین لغزش2- بررسی عوامل موثر در تولید رسوب3- بررسی ارتباط وهمبستگی بین رسوبدهی و زمین لغزش می باشد. حوضه آبریز فاروب رومان با مساحت 186.37 کیلومتر مربع، در محدوده شهرستان نیشابور و بخشی از زون ساختاری بینالود محسوب می شود. جهت دستیابی به این هدف اول از مدل اثر نسبی (r.e) بهره گرفته شد. ابتدا نقشه پراکنش زمین لغزش تهیه گردید و سپس لایه های اطلاعاتی طبقات ارتفاعی، شیب، لیتولوژی، هیدرولوژی، پوشش گیاهی، جاده های ارتباطی، کاربری اراضی، گسل، هیدرولوژیک خاک، همباران و همدما در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه و رقومی شدند. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که موثرترین عامل زمین لغزش حوضه، بارندگی می باشد. در خصوص عوامل موثر در تولید رسوب حوضه، نقش شیب، ریزشهای جوی، رواناب، خاک، نحوه بهرهبرداری از اراضی و سازندهای زمین شناسی در فرسایش خاک وتولید رسوب، در محیط excel مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد نحوه کاربری اراضی در مرحله نخست و سپس سازندهای حساس به فرسایش عمده ترین عوامل موثر در بین عوامل ذکر شده می باشد. هدف مهم دیگر این پژوهش، توان تولید رسوب 81 مورد لغزش در 23 زیر حوضه می باشد که از رابطه و همبستگی بار رسوبی حوضه ها و فراوانی سطوح گسیختگی لغزشی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. مدل رگرسیون دو متغیره ارائه شده، با مجذور ضریب تبیین 0.42 بیانگر وابستگی 42 درصدی تغییرات بار رسوبی و رسوبدهی حوضه ها به عامل فراوانی گسیختگی لغزشی است. از نتایج حاصل، بویژه در حوضه های غیر قابل دسترس و فاقد آمار رسوب، برای برآورد بار رسوب بر اساس شواهد زمین لغزشی می توان استفاده کرد.